“Het is een welverdiende erkenning voor het onderzoek dat Nick al meer dan 25 jaar bij het Louis Bolk Instituut doet. We willen hem hiermee dan ook hartelijk feliciteren. Het is tevens een mooie erkenning van de wetenschappelijke kwaliteit van het praktijkonderzoek op systeemniveau dat we bij het instituut uitvoeren”, aldus directeur Ilse Geijzendorffer. Dit onderwerp vertegenwoordigt ook de brugfunctie die het Louis Bolk Instituut vervult tussen praktijk, wetenschap en beleid. Triodos Foundation heeft deze deeltijdaanstelling financieel mogelijk gemaakt.
“Grasland is er niet alleen voor de productie van melk”, vertelt Van Eekeren. “Dit type landgebruik speelt ook een belangrijke rol bij uitdagingen rondom klimaat, waterkwaliteit en biodiversiteit. Over het algemeen presteert grasland vaak beter dan akkerland op bodemkwaliteit, CO2-opslag en biodiversiteit. Met al die nuttige functies (ecosysteemdiensten) geeft grasland ook extra bestaansrecht aan de grondgebonden veehouderij”.
Herkauwers zetten gras om in hoogwaardig voedsel. Dit gaat gepaard met ongewenste uitstoot van broeikasgassen en stikstof, verlies van biodiversiteit en - in het buitenland - erosie door verkeerde begrazing. “Verbeteringen zijn mogelijk door meer variatie in graslandplanten, zoals stikstofbindende klavers en kruiden. Het is belangrijk om op lange termijn een divers plantenbestand te behouden en beweidingssystemen aan te passen om zowel de opbouw als het herstel (regeneratie) van ecosysteemdiensten te bevorderen”, legt Van Eekeren uit.
Nick van Eekeren (Helmond, 1966) werkte van jongs af aan op een melkveebedrijf in de buurt. In het verlengde van deze interesse, studeerde hij Tropische veehouderij en grasland in Wageningen. “Het belang van grasland in combinatie met veehouderij, als onderdeel van het landbouwvoedselsysteem blijft me tot op de dag van vandaag fascineren”, aldus de wetenschapper.
Praktijk en wetenschap verbinden
Van Eekeren werkte een aantal jaar voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Azië en Afrika. In Pakistan was hij betrokken bij een bosbouwproject gericht op agroforestry en regeneratieve begrazingssystemen. In Burkina Faso droeg hij bij aan de opbouw van een participatief onderzoeksprogramma. De ervaring met participatief onderzoek (uitwisseling tussen praktijk en wetenschap), was voor hem reden om in 1997 bij het Louis Bolk Instituut te gaan werken aan het project de ‘De boer als ervaringswetenschapper’. Vanuit dit onafhankelijke kennisinstituut promoveerde Van Eekeren op het effect van graslandmanagement op bodemleven en ecosysteemdiensten. Bij het Louis Bolk Instituut blijft hij actief als senior onderzoeker en coördinator van het onderdeel Duurzame veehouderij & Agrobiodiversiteit, waarin hij met een twintigtal collega’s werkt aan de verduurzaming van de melkveehouderij. Deze benoeming bevestigt en verstevigt de wetenschappelijke basis van het Louis Bolk Instituut.
Belangrijke uitdaging
Van Eekeren vertelt enthousiast over zijn nieuwe deeltijdpositie: “Grasland blijft, met zijn ecosysteemdiensten, een essentiële rol spelen in het toekomstige landbouwvoedselsysteem. De uitdaging is om de positieve interacties tussen grasland, herkauwers, bodemkwaliteit en biodiversiteit te optimaliseren en beter te benutten. Samen met de leerstoelgroep Farming Systems Ecology van Wageningen University & Research wil ik deze interacties onderzoeken en vertalen naar werkbare (bedrijfs)systemen”.